Birleşik Metal-İş
Sendikası, geçmişi Türkiye sendikacılık hareketi tarihiyle özdeş sendikalardan
biri olup, iki ayrı tarihsel birikimin birleşmesiyle oluşan bir örgüttür.
Sendikamızı oluşturan sendikalardan ilki 1949 yılında kurulan Türkiye
Maden-İş Sendikası’dır.
Bu sendika, 1947 tarihli Sendikalar Kanunu’nun kabul edilmesinden
sonra faaliyete geçmişti.
Yusuf Sidal, Enver İçten, Hayrettin Güneş, Emrullah Gültekin, Nizamettin Babaoğlu
tarafından kurulan sendikanın ilk adı Demir-İş'ti. Adı, 7 Ekim 1956 tarihinde
Türkiye Maden-İş olarak değiştirildi.
İşçi hareketi tarihine damgasını vuran pekçok grev ve direniş
Türkiye Maden-İş Sendikası’nın öncülüğünde gerçekleşti. Kavel Grevi,
Sungurlar Direnişi, MESS’e bağlı işyerlerinde 1964, 1977-1978 ve 1980 yıllarında
yaşanan yaygın grevler bu sendikanın yürüttüğü etkinliklerdi.
Birleşik Metal-İş’i oluşturan sendikalardan diğeri 12 Eylül
1963 yılında kurulan Otomobil-İş Sendikası’ydı. Aydın Özeren,
Ahmet Oğuray, Turan Müzek, İbrahim Özer, Yaşar Cabbar, Yusuf Durmaz tarafından
kurulan sendikanın amacı “demokratik sendika düşüncesini yaymak ve
geliştirmekti.”
Bağımsız olarak faaliyet gösteren Otomobil-İş, 1980 MESS grup
sözleşmelerinde T. Maden-İş ile eylembirliği yapmıştır. 1980 sonrasında DİSK'in
kapatılması ile birlikte T. Maden-İş üyelerinin yöneldiği ve örgütlendiği bir
sendika oldu.
1980 sonrasının ilk yığınsal grevi olan Netaş Grevini
örgütlemesi, dönemin ilk yığınsal mitinlerinde, 1 Mayıs kutlamalarında, Kemal
Türkler'i anma törenlerinde T. Otomobil-İş Sendikasını görmeye başlayoruz.
1987 yılında Kale Kilit grevi, 28 ay süren Sace elektrik grevi, 2,5
yıl süren Süper Dizel grevi, Hurma Elektronik grevi, 1990-91 MESS grevleri
Otomobil-İş Sendikasının örgütlediği mücadelelerdir.
1990 yılında Otomobil-İş, Çelik-iş ve Özdemir-İş
Sendikalarının birleştirilmesi yönündek aktif tutum gösteren Otomobil-İş, işkolu
sözleşmelerinde ortak teklif, ortak stratejiler ve ortak eylemliliklerin
öncülüğünü üstlenmiş, ayrı sendikalarda örgütlü işçilerin ortak çıkarlar
temelinde iş ve eylembirliği alışkanlıklarının gelişmesinde etkin bir güç
olmuştur.
1992 yılında DİSK ve bağlı sendikalar hakkındaki davaların
beraatle sonuçlanması üzerine 1992’de yeniden faaliyete geçti.
1992 yılında yeniden faaliyete geçen Türkiye Maden-İş Sendikası
ile T. Otomobil-İş Sendikaları arasında birlik sürecinin tartışıldığı
görüşmeler yapıldı.
Görüşmeler sonunda 4-5 Eylül 1993 tarihinde iki sendikanın
birleşme genel kurullarının toplanmasıyla, birleşik sendika metal işçilerinin
iradesi ile tarih sahnesindeki yerini aldı.
Sendikanın adı da bu tarihsel adımın önemine uygun biçimde;